นิยามความสุขของแต่ละคนไม่เหมือนกัน แต่เชื่อไหมว่าระบบร่างกายของคนปกติมีฮอร์โมนแห่งความสุข เหมือนกัน แล้วฮอร์โมนแห่งความสุขคืออะไร หลายคนคงเคยได้ยินกันมาบ้างแล้ว แต่อาจเพียงแค่บางตัวเท่านั้น เพราะที่จริงแล้ว ฮอร์โมนแห่งความสุขในร่างกายของคนเรานั้นมีมากกว่าหนึ่ง
ฮอร์โมนแห่งความสุขคืออะไร
ฮอร์โมน คือ สารเคมีที่ผลิตโดยต่อมไร้ท่อต่าง ๆ ภายในร่างกาย โดยหนึ่งในหน้าที่ของฮอร์โมนคือการช่วยควบคุมอารมณ์ของเรา ทั้งอารมณ์โกรธ เหงา เศร้า และ ความสุข โดยสารแห่งความสุข ภาษาอังกฤษ เรียกว่า Happy Hormone นี้จะเกิดขึ้นจากการที่ร่างกายหลั่งสารเคมีออกมาเมื่อเรามีความรู้สึกสมดุลทางอารมณ์ในทางบวก ยิ้ม หัวเราะ หรือรู้สึกผ่อนคลาย พึงพอใจ และ มีความสุข ถือได้ว่าฮอร์โมนดังกล่าวเกี่ยวข้องกับสุขภาพกายและสุขภาพใจของคนเรามากเลยทีเดียว แล้วสารแห่งความสุขมีอะไรบ้าง ไปดูกันเลยกันเลยดีกว่า
4 ฮอร์โมนแห่งความสุขมีอะไรบ้าง
- เอ็นโดรฟิน Endorphin
เอ็นโดรฟิน หรือ Endorphin คือ ฮอร์โมนที่เป็นสารเคมีพอลิเพปไทด์ที่เกิดจากการเรียงตัวของกรดอะมิโน 32 โมเลกุล ซึ่งหลั่งออกมาจากต่อมใต้สมอง โดยเรียกฮอร์โมนชนิดว่า สารแห่งความสุข และเปรียบเสมือนเป็นมอร์ฟินธรรมชาติ เนื่องจากเอ็นโดฟินคุณสมบัติช่วยระงับความเจ็บปวด กระตุ้นการทำงานของระบบประสาท และควบคุมการตอบสนองทางอารมณ์ในส่วนของสมอง โดยที่ร่างกายจะหลั่งออกมาเมื่อเรารู้สึกมีความสุข พึงพอใจ ผ่อนคลาย หรือเมื่อมีความรู้สึกในทางบวก ทำให้รู้สึกเคลิบเคลิ้ม อิ่มอกอิ่มใจ สบายตัว เสริมสร้างการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย แต่เมื่อไรที่เรารูสึกเครียด กังวล หรือคิดลบ มีสภาวะจิตใจขุ่นมัว จะทำให้สารเอ็นโดนฟินลดลงทันที
- ออกซิโทซิน Oxytocin
สารออกซิโทซิน หรือ ฮอร์โมนแห่งความรัก เป็นฮอร์โมนแห่งสายสัมพันธ์ ครอบครัว หรือคนรัก โดยเฉพาะในผู้หญิงที่คลอดลูกมักจะมีการหลั่งสารตัวนี้กันมาก กระตุ้นให้ร่างกายผลิตน้ำนม เป็นสารสัมพันธ์ระหว่างแม่-ลูก นอกจากนั้นยังเป็นความรู้สึกดีจากการเชื่อใจคนอื่น สารออกซิโทซินจะช่วยทำให้รู้สึกยิ้มและหัวเราะง่าย สร้างและรักษาความสัมพันธ์ทำให้สามารถเข้ากับคนอื่นและร่วมกิจกรรมในสังคมได้ รวมไปถึงความรู้สึก คลั่งรัก คือ การรู้สึกดีทุกครั้งที่มีการสัมผัส หรือการกอด อาการต่าง ๆ ที่เราเรียมว่า skinship นั่นเอง
- โดพามีน Dopamine
สารโดพามีน หรือ โดปามีน คือ สารสื่อประสาทที่หลั่งมาจาก Hypothalamus (ไฮโปทาลามัส) เป็นฮอร์โมนที่ช่วยควบคุอารมณ์และความรู้สึกด้านบวก โดยจะมีการหลั่งสารนี้เมื่อเราได้ทำในกิจกรรมที่ชอบ มีความรู้สึกปิติยินดี พึงพอใจ ทำให้เกิดความสุข เรียกได้ว่า โดพามีน คือ ฮอร์โมนฟีลกู๊ด ก็ไม่ผิด แต่สารโดปามีนจะมีการหลั่งในร่างกายคนเราด้วยการถูกกระตุ้นจากพฤติกรรมเดิมซ้ำ ๆ ส่วนใหญ่ และเมื่อไรที่ไม่มีการกระตุ้นจากกิจกรรมเดิม สารโดปามีนจะหยุดทำงาน และถ้าหากมีสารโดปามีนต่ำเกินไปในร่างกายของเรา อาจทำให้รู้สึกหดหู่และเสี่ยงต่อการเกิดภาวะซึมเศร้าได้
- เซโรไทนิน Serotonin
เซโรไทนิน คือ สารสื่อประสาทตัวสำคัญที่ส่งผลต่อกระบวนการคิด พฤติกรรม และอารมณ์ รู้สึกดีหรือมีความสุขเมื่อถูกกระตุ้นด้วยสิ่งที่ชอบใจ หากมีในปริมาณที่สมดุลจะช่วยทำให้อารมณ์ดี มีสุขภาพจิตดี มีสมาธิ ช่วยเรียบเรียงกระบวนความคิด และการตัดสินใจได้ดีขึ้น แต่ถ้าหากมีสารเซโรไทนินต่ำกว่าปกติอาจทำให้มีสมาธิสั้น เครียด วิตกกังวลได้ง่าย หรือเกิดปัญหาโรคซึมเศร้าได้
